1517 yılında Martin Luther Almanya da gerçekleştirdiği ıslahatla Katolik Kilisesi nden ayrılır ve Protestan Kilisesi travesti ni kurar Islahattan evvel tüm Katolik ayinlerinde Latince metin okunmaktadır Luther birinci iş olarak özgün metni Almancaya çevirtir Sonra Almanca metinler eski bilindik müziklerin melodisine uyarlanır Bu ortada her ülke travestileri kendi lisanında konuşmaya dua etmeye ve kendi lisanında müzik söylemeye başlamıştır
Luther Kilisesi nin müzik dünyasına en kıymetli katkısı koral isimli ilahi biçimini getirmek olmuştur Fransa da psalm İngiltere de travestiler anthem olarak anılan bu biçim saf müzikten köklenip gelişmiştir Almanya daki Luther Kilisesi nin müziği 18’inci yüzyılda Johann Sebastian Bach in besteleriyle doruğa ulaşacaktır İngiliz müziğinde de tesirini çabucak gösteren Islahat Thomas Tallis ve William Byrd üzere bestekarları ortaya çıkaracaktır
Reform İtalya üzere Katolik ülkelerde Karşı Reform la sonuçlanmıştır Kuzey İtalya da 1545 1563 yılları ortasında toplanan bir şura trend konsülü kilisedeki gevşekliğe karşı tedbirler alma uğraşındadır Müzik konusunda da yakınmalar vardır Çoksesliliğin ve halk ezgilerinin kiliseye girmesiyle kutsal ortam bozulmaktadır Çoksesli bir koroyla kalabalık çalgılar topluluğu kutsal metnin anlaşılmasını olanaksız kılacaktır 1562 de Papa yalın ezgi geleneğindeki sonlu kalıplara dönmeyi ve eski kilise kurallarının uygulanması gereğini duyurur
Öte yanda Giovanni Pierluigi da Palestrina altı sesli Missa Papae Marcelli yi besteleyip yayınlayarak çoksesliliğin sözcükleri anlamakla bir ilintisi olmadığını böylesine bir missa nın hâlâ kutsal nitelikli olabileceğini savunur Çoksesliliğin sırf bir teknik yapıta mana kazandırma sistemi olduğunu ileri sürer Palestrina sayısı yüzü aşan missa 375 motet pek çok dinî içerikli madrigal ve ilahi bestelemiştir Yaklaşık yüz kadar da dindışı vokal müzik yapıtı madrigalleri vardır Dinî içerikli yapıtlarındaki karanlık renkler onun Orta Çağ geleneğine bağlılığını gösterir Bach tan evvel müzik tarihinde hiçbir bestekar Palestrina kadar ismini duyurmamıştır Bu ortada tıpkı yıllarda İtalya da yaşayan Gioseffo Zarlino da Aristoksenus ve Rameau ortasındaki en değerli kuramcıdır Kontrpuan üstüne bilgiler geliştirmiştir Le istitutioni har moniche en değerli yapıtıdır
