ANKARA – AK Parti’nin Meclis’e getirdiği 38 husustan oluşan torba kanun teklifi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Meclis Genel Kurulu’nda bu hafta görüşülüp yasalaşması beklenen teklife karşı muhalefet şerh hazırladı.
Muhtarların aldığı fiyatların taban fiyat düzeyine çıkarılması, ‘-evim’ ile biten şirketlerin mağdur ettiği şahısların ziyanının devlet tarafından karşılanması üzere farklı alanlarda düzenlemeyi öngören kanun teklifine şerh düşen muhalefete nazaran iktidarın adımları uzlaşım olmadan komiteden geçti.
‘KAZANIN TABANINDA KALANI SIYIRMA MAKSADI TAŞIYOR’
CHP tarafından hazırlanan muhalefet şerhine nazaran, kelam konusu torba kanun teklifi, “kazanın tabanında kalanı sıyırma” gayesi ile yapılan birtakım düzenlemeleri içeren yasa unsurlarından oluşuyor. Kanun teklifinin aktüel ekonomik sorunların tahliline yönelik temelli düzenlemeler içermediğini savunan CHP, torba yasa imal sürecinin anayasaya uygunluğunun sorgulanması gerektiğini belirtti.
‘GARABETLERİN SONUCU VERGİ ORANINI ARTIRMAK’
AK Parti tarafından Meclis’e getirilen torba teklifle, kurumlar vergisi genel oranının Bankalar, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz kuruluşları, varlık idare şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için yüzde 20 yerine yüzde 25 olarak belirlenmesi öngörüldü.
CHP şerhinde, “Faiz neden enflasyon sonuç” telaffuzlarından hareketle Merkez Bankası’na baskı yapılarak siyaset faizinin yüzde 14 civarına düşürülüp sabitlenmesinin akabinde finans piyasasında değişik endikasyonlara neden olunduğunu hatırlattı. Piyasanın yüzde 14’le fonlanması, bu biçimde elde edilen kaynakların yüzde 25’in üstünde faizlerle hazineye borç verilmesi üzere tercihler ile Kur Muhafazalı Mevduat uygulamasının ortaya çıkardığı birtakım “garabetler” olduğunu belirten CHP şerhinde, “Ortaya çıkan kaynak muhtaçlığı nedeniyle mevcut iktidar finans bölümü için uygulanan kurumlar vergisi oranını yüzde 25’e çekerek tahlil arayışına girmiş bulunmaktadır. Kurumlar vergisi oranında çok kısa devirde görülen değişiklikler, birebir vakitte güvensizlik ve yatırımlar açısından karar almayı da zorlaştırmaktadır. Mevcut iktidar günlük siyaset değişikliklerinin yerine temelli olarak izlediği tüm siyasetleri gözden geçirerek ülkede itimat ortamının tesisine katkıda bulunmalıdır” tabirleri kullanıldı.
‘EVİM ŞİRKETLERİNE DAİR İKAZLARIMIZ DİNLENMEDİ’
AK Parti’nin Meclis’e getirdiği torba kanun teklifi içerisinde ‘-evim’ ile biten şirketlerce mağdur edilen şahıslara yönelik düzenleme de öngörüldü. Düzenlemeye nazaran, faaliyet müsaadesi almış şirketlere devredilen mukavelelerle birlikte müşterilere iade edilecek tasarruf fiyatları Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından şirketlere nakden ödenecek.
TMSF Lideri Fatin Rüştü Karakaş tarafından Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yapılan açıklamada 47 bin 389 mağdur bulunduğu, alacakların 776 milyon TL olduğu, kişi başına 15 bin ile 16 bin TL hisse düştüğü belirtilmişti. Bu hususta tüm ihtarlarına karşın kesimi düzenleme ve denetleme yetkisi ile ilgili maddeleri vaktinde çıkartılmadığını belirten CHP şerhinde, “Gecikerek çıkartılması nedeniyle tasarrufları kimi açık göz tasarruf finansman şirketleri tarafından çarçur edilen, aldatılan küçük tasarruf sahiplerinin de taleplerini tam olarak dikkate almayan düzenlemeler yapılmaktadır. Enflasyonist ortamda kelam konusu mağduriyetler kat kat artmaktadır. Bu bahiste kaidelerin güzelleştirilmesi için tarafımızca verilen önerge iktidar partisi milletvekillerinin oylarıyla red edilmiştir” denildi.
HDP: YÖNETİCİLER SIRÇA KÖŞKLERDE YAŞAMAMALI
HDP’nin şerhine nazaran AK Parti ve MHP’nin getirdiği torba yasalar, yasama etiğini ayaklar altına alıyor ve toplumun “acil ve asli” gereksinimlerine karşılık verecek nitelikte olmuyor. Yurttaşların geçim probleminin her geçen gün çığ üzere büyüdüğünü, hayat pahalılığının alıp başını gittiğini belirten HDP, artırım sağanağının artarak devam ettiğini vurgulayarak kentinde, “Ülkenin acil gereksinimi böylesi bir torba yasa değildir. Memleket yangın yerine dönmüş, çiftçi tarlasını ekemiyor, gençler iş bulamıyor, emeğiyle çalışanlar açlık ve sefalete mahkum ediliyorken böylesi bir kanun teklifinin yasama önceliği verilerek getiriliyor olması kabul edilemez” tabirlerine yer verdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çiftçilere yönelik, kestane ballı, Medine hurmalı ve yulaf ezmeli manda yoğurdu tanımına şerhinde reaksiyon gösteren HDP, toplumun ucuz ekmek kuyruklarında uzun saatler geçirdiğini hatırlatarak, “Ülkenin cumhurbaşkanının yurttaşların gözünün içine baka baka her gece yatmadan evvel tükettiği değerli bir tanımı vermesi vicdansızlıktır. Bir ülkenin yöneticileri, halkı üzere yaşamalıdır. Sırça köşklerde, bin odalı saraylarda bir eli yağda bir eli balda, korunaklı, izole ve halktan kopuk bir biçimde yaşamamalıdır” dedi.
‘MUHTARLARA MİNİMUM FİYAT SORUNU ÇÖZMEYECEK’
Torba teklifin sekizinci hususunda muhtar ödeneklerinin net minimum fiyat fiyatına tamamlanması hedeflendi. Muhtarlıkların mahallî idarelerin temel bir ayağı olduğunu belirten HDP, muhtarların sıkıntılarının giderilmesinin bu açıdan ele alınmasını talep ederek, “Ancak AKP iktidarı yıllardır muhtarlıkları AKP mahallî teşkilatı biçiminde pozisyonlandırmak istemektedir. Bu emelle muhtarları da kendi vilayet teşkilatlarının yöneticisi olarak tayin etmek istemektedir. Bu gayeyle vakit zaman muhtarlara ait düzenleme teklifleri sunmakta ve bunu bir lütufmuş üzere ilan etmektedir. Öncelikle minimum fiyat mevcut durumda yurttaşların gereksinimlerini karşılamaktan çok uzaktır. Muhtar ödeneklerinin minimum fiyat meblağında tanımlanması sorunu çözmeyecektir” sözlerine yer verdi.
‘KAYYIM REJİMİNE KARŞI BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ’NİN İRADESİ KIRILMAK İSTENİYOR’
Torba kanun teklifinde yer alan husus ile, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen 27 Temmuz 2020 tarihli ve 65 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle birtakım üniversitelere ihdas edilen takımların tekrar ihdas edilmesi öngörüldü. Bu sayede ortalarında Boğaziçi Üniversitesi’nin de bulunduğu 31 üniversitede 5 binin üzerinde takım açılacağını belirten HDP şerhinde, “AKP’nin iktidarda olduğu son 20 yılda üniversiteler büsbütün bilim merkezi olmaktan çıkmıştır” dedi.
Üniversitelerin özerkliğinin büsbütün ortadan kaldırıldığını aktaran HDP, kelam konusu düzenlemeye karşı şunları belirtti:
“Bu düzenleme ile 31 üniversiteye 5 binin üzerinde takım ataması yapılacaktır. Bu üniversitelerden biri de Boğaziçi Üniversitesi’dir. Sadece Boğaziçi Üniversitesi’ne 120 takım açılacaktır. Bir yılı aşkın bir müddettir kayyım rejimine karşı üniversitelerin özerkliğini ve bilimsel eğitimi savunan Boğaziçi Üniversitesi’nin iradesi bu halde kırılmak istenmektedir. Zira AKP-MHP Koalisyonu, bu düzenleme ile açık biçimde üniversitelere kendi takımlarını yerleştirmenin yolunu yapmakta ve şahsa özel atamanın yasasını oluşturmaya çalışmaktadır. “
‘EVİM DÜZENLEMESİNİN TESİR TAHLİLİ SIFIR’
HDP, AK Parti’nin Meclis’e getirdiği torba kanun teklifi içerisinde yer alan ‘-evim’ ile biten şirketlerce mağdur edilen bireylere yönelik düzenlemeye de şerhinde yer verdi. TMSF’nin, OHAL’in verdiği yetkilerle, iktidara yakın bölümlere sermaye transferi sağlamanın kurumu haline geldiğini, tasfiyelerde büyük yolsuzlukların araştırılmadığını belirten HDP, bu düzenlemeyi şu tabirlerle kıymetlendirdi: “Dolayısıyla merkezinde TMSF’nin olduğu her düzenleme -ne kadar müspet yüklemli cümlelerin konusu olsa da- her daim kuşkuyla yaklaşılması ve sermaye transferi niyetine odaklanılması gereken düzenlemelerdir. Zira düzenleme kurulda da belirttiğimiz üzere ‘etki tahlili sıfır’ olan bir düzenlemedir.”
‘YASAKLI TOPLUMSAL AĞ SAĞLAYICILARI KAMUOYUYLA PAYLAŞILMALI’
AK Parti’nin Meclis’e getirdiği torba kanun teklifine dair muhalefet şerhi hazırlayan YETERLİ Parti, kurul görüşmeleri sırasında iktidarın müzakere ve uzlaşıdan uzak tutumuyla karşılaştıklarını belirtti.
Torbada yer alan, temsilci tayin etmeyen toplumsal ağ sağlayıcılarına gelir vergisi mükelleflerince verilen reklamların vergi matrahlarında bu harcamaların masraf gösterilememesine ait değişikliğin, “daha çok vergi ödeterek cezalandırmayı tercih eden bir iktidar mantığı”nı ortaya çıkardığını belirten UYGUN Parti, “Sosyal medya kuruluşlarının, merkezlerinin nerede olduğundan bağımsız bir temsilci atamalarının gerekli olduğunu düşünsek dahi temsilci atamayan toplumsal ağ sağlayıcılarına karşı caydırıcı bir düzenlemenin bu unsur ile hayata geçeceğini düşünmemekteyiz” dedi. YETERLİ Parti, yasaklı toplumsal ağ sağlayıcılarının kimler olduğunun da kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini belirtti.
‘DENETLİYİCİ UYGULAMALAR HAYATA GEÇİRİLMELİ’
İktidarın torba teklifinde, finansal kiralama, faktöring ve tasarruf finansman şirketleri için internet ortamında hizmet verme imkanı da öngörüldü. Teknolojinin gereği olarak tüm şirketlerin faaliyetlerini yürütmede sanal mecraları kullanabileceğini belirten DÜZGÜN Parti, “Ancak bu şirketlerin birçoğunun geçmiş periyotta vatandaşlarımız üzerinde yarattığı mağduriyetler de ortadadır. Durum böyleyken bu bölüme yönelik düzenleyici ve denetleyici uygulamaların bir an evvel hayata geçirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde vatandaşlarımızın hassasiyetleri üzerinden dolandırılma hadiseleri daha süratli formda artacaktır. Bu hizmetlerin yaygınlaştırılmasından evvel denetim altına alınması ve inançlı ortamın sağlanması gerekmektedir” tabirlerine yer verdi.
Kanun teklifinin kurula sunulan halinde bankaları korumak hedefiyle var olan prestij zedeleyici haber yapma yasağının bu şirketler için de getirilmek istendiğini hatırlatan UYGUN Parti, “Bazı şirketlerin korunmasına yönelik kaygılar oluşturan kelam konusu unsur Kurul görüşmeleri esnasında ağır itirazlarımız sonucunda tekliften çıkarılmıştır” dedi.