Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı 4 Nisan’da Türkiye genelinde 61 vilayette 344 maden alanını ihaleye açtı. Lisana kolay 344 maden alanı… Bu alanların ihale bedelleri de 113 bin lira ile 690 bin lira ortasında belirlendi. Bahsi geçen alanların 4 tanesi Kırklareli hudutları içinde ve 23 Mayıs’ta ihalesinin yapılması planlanıyor.
‘KORUMA ALANINDA KALIYOR’
DOKU (Doğa ve Kültür) Derneği İdare Heyeti Lideri Göksal Çidem bakanlığa başvurarak Kırklareli’nde 4 maden alanı ihalesinin iptalini istedi. Çidem’in verdiği dilekçeye ve neden itiraz ettiğine gelin birlikte bakalım:
Öncelikle ihaleye çıkan bu maden alanlarından 2’si Kırklareli Barajı kısa ara müdafaa alanında kalıyor. Alanların tamamı yeraltı suyu işletme alanında yer alıyor.
Dilekçede bölgede yürütülen öteki madencilik faaliyetleri incelendiğinde maden projelerinin birçoklarında yeraltı suyu açığa çıktığına dikkat çekiliyor.
MAVİ ALTIN
Burada bir parantez açmak gerekirse bakanlık daha evvel de yüzlerce maden alanını ihaleye açmıştı ve alanlar tartışma yaratmıştı. Bakanlık, birçok dernek ve kuruluşla davalık olmuştu. Bugün tartışma yaratan maden alanları karar vericiler tarafından yatırım aracı ve kaynağı olarak görünse de birçok araştırma gösteriyor ki gelecekteki en pahalı kaynak “su“.
Birleşmiş Milletlere nazaran, dünya nüfusundaki artış ile iklim krizine bağlı kuraklık ve seller nedeniyle şu an dünyada “mavi altın” olarak isimlendirilen suya erişim sorunu giderek artacak ve 2050’de beş milyardan fazla kişi içme suyuna erişemeyecek. Biz bugün su kaynaklarımızın tahrip edilmesine ve yok olmasına neden olacak projeleri ince eleyip sık dokumadan karar verirken gelecekte en büyük sorun su olacak.
‘TRAKYA ARISI MÜDAFAA ALTINDA’
İtirazlara dönecek olursak…
Dilekçede üzerinde durulan bir başka itiraz ise ihale çıkan alanların bulunduğu bölgelerdeki köylerin temel geçim kaynağı tarım, hayvancılık, arıcılık ve orman içi orman toplayıcılığı… Maden alanlarında projelerin faaliyete geçmesi halinde birçok köy geçim kaynağını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.
Ayrıca bölge halkının ekonomik gücünü yükseltmek için ilgili kurumlarca arıcılık destekleniyor. Dilekçede Yıldız Dağları’nın neredeyse tamamında Trakya arısının muhafaza altında olduğu vurgulanıyor.
‘EKOSİSTEME ZARARLI’
İhaleye çıkan saha alanlarının mera, orman ve tarım bölgelerini kapsadığının altı çiziliyor. Dilekçede şu sözler dikkat çekiyor:
“Bu bölge, oluşumu milyonlarca yıldır devam eden çok özel bir habitattır. Ayrıyeten madencilik faaliyetleri ile yaratılacak olan, toprak ve suyun ağır metal (arsenik, kurşun, civa, çinko, kadmiyum gibi) kirliliği, kronik hastalıklara ve bilhassa de kanser hastalıklarına taban hazırlayacaktır.
Günümüzde insanın ömür hakkı tartışmasız en kutsal haktır. Ayrıyeten milletlerarası bildirgelerin ve mutabakatların garantisi altındadır. Bölgede yıllardır yürütülen madencilik faaliyetleri ekosistem üzerinde olumsuz tesirlerde bulunmuştur.”
‘DOĞAL YAPI BOZULUR’
Yıldız Dağları biyoçeşitlilik açısından Türkiye’nin en güçlü bölgelerinden biri. Dilekçede taş ocaklarının ve madencilik faaliyetlerinin zararlarından da bahsediliyor:
“İklim değişikliğine bağlı olarak besin krizinin başladığı gezegende madencilik alanları besin üretimini sağlayan ekosistemleri tahrip etmekte ve suyun madenden ve altından daha kıymetli olacağı günlere hakikat giderken su kaynaklarımızın kirletilmesine, zehirlenmesine, kurumasına ve su kaynaklarının yatak değiştirerek doğal ekosistemlerin binlerce, on binlerce yılda oluşturduğu doğal yapıların bozulmasına neden olmaktadır.
Hem su ve öbür doğal kaynaklar hem de insan ve öbür canlıların hayat şartları olumsuz etkilenecektir.
Madencilik, fakat kamu faydası taşırsa müsaade verilmesi gereken dallardan biridir. Bununla birlikte orman alanlarında madencilik faaliyetlerine müsaade verilebilmesi için bu aktifliklerin taşıdığı kamu faydasının; ormanların var olduğu üzere korunması ile elde edilecek kamu faydasından daha üstün olması gerekmektedir.”
Sonuç olarak dilekçede ihalelerin iptal edilmesi istendi. Unutmamak gerekir ki toprağın üstü altından daha pahalı.
