ABD ve Avrupa Birliği (AB) Rusya’ya Ukrayna’daki atakları nedeniyle ağır yaptırım kararları alırken Moskova’dan “sessizlik rejimi” ismi verilen lakin ülke genelinde atakları durdurmayan bir karar alındı. Karar, Mariupol ve Volnovaha kentleri için “geçici bir ateşkes” manasına gelirken siviller için insani yardım koridorları açılmasını içeriyor.
Rusya-Ukrayna heyetlerinin Belarus’ta bugün üçüncü tıp müzakerelere başlaması bekleniyor. Belarus idaresi ise Rusya’yla alakaları nedeniyle Batı ülkeleri tarafından yaptırımlarla amaç alınıyor. Ukrayna’nın başta Donbass bölgesi olmak üzere birçok kentinde sıcak çatışmalar devam ediyor.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy ise NATO’nun Ukrayna’yı uçuşa yasak bölge ilan etmeyi reddetmesine reaksiyon gösterdi; “NATO, Ukrayna kentlerinin daha fazla bombalanması için yeşil ışık yaktı” dedi.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) şefi Filippo Grandi, Ukraynalı göçmenlerin sayısının bu hafta sonu 1,5 milyona ulaşmasını beklediklerini açıkladı. Grandi, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada “Ukrayna’daki durumun vahim olduğunu” belirterek, “Bu, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinden bu yana Avrupa’da gördüğümüz en süratli ilerleyen mülteci krizidir” diye konuştu. Birden fazla Ukraynalı mültecinin halihazırda Avrupa’da yaşayan yakınlarıyla irtibat kurduğunu belirten Grandi, “Önümüzdeki günlerde gelecek göç dalgası daha karmaşık sonuçlar yaratacak” uyarısı yaptı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna’da çatışma bölgelerinde bulunan Çin vatandaşlarının tahliyesine yardım etmeye hazır olduğunu açıkladı.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko, Çin’in Moskova Büyükelçisi Zhang Hanhui ile bir ortaya geldi. Görüşmeye ait Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan açıklamada, “Taraflar, Ukrayna’daki durumla ilgili fikir alışverişinde bulundu. Rus tarafı, Çinli ortaklara bu ülkedeki olaylara ait istikrarlı duruşları için şükranlarını lisana getirdi” denildi. Açıklamada, “Ukrayna’da şu anda çatışma bölgelerindeki Çin vatandaşlarının tahliyesine yönelik kapsamlı dayanağı vermeye hazır olduğumuzu yineledik” sözleri yer aldı.
Rusya Savunma Bakanlığı, evvelki gün yaptığı açıklamada, Ukrayna kentlerinde halihazırda 7 bin 500’den fazla yabancı vatandaşın bulunduğunu ve bunların 121’inin Sumi kentindeki Çin vatandaşları olduğunu belirtmişti.
NATO’nun Ukrayna hava alanının uçuşa yasak bölge ilan edilmesi talebini reddetmesine yönelik Ukrayna idaresinden yansılar devam ediyor. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Ukrayna devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “NATO ittifakını Rus baskısına boyun eğmek” ile suçladı; NATO’nun “Ukraynalıların daha evvel hayal ettiği güç olmadığını” söyledi. Kuleba, Rus mevkidaşı Sergei Lavrov’la görüşüp görüşmeyeceğine ait bir soruya ise “Müzakerelerin ‘anlamlı’ olması halinde görüşmelere açık olduğunu” tabir etti.
Rusya’nın en büyük güç şirketi Gazprom, Avrupa’ya gaz tedarikinin “aynı seviyede” devam ettiğini açıkladı. Gazprom sözcüsü Sergei Kupriyanov, “Gazprom, Avrupalı tüketicilerin 5 Mart’taki 109,5 milyon metreküplük taleplerine ve rezervasyonlarına uygun olarak, Ukrayna topraklarından transit geçişle Rus gazını sağlamaya devam ediyor” açıklaması yaptı.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov gazetecilere açıklamalarda bulundu. Peskov, açıklamasında ABD ve AB’nin yaptırım kararlarına reaksiyon gösterdi.
Peskov, yaptırım kararlarının “tecrit” manasına geldiği tarafındaki yorumlara ait gelen soruya “Dünya, Avrupa ve ABD’nin rastgele bir ülkeyi, bilhassa Rusya kadar büyük bir ülkeyi izole edemeyecek kadar büyük, bu nedenle bunu tecrit olarak değerlendirmiyoruz ve tecrit demememiz gerektiğine inanıyoruz” karşılığı verdi.
Kremlin Sözcüsü, “Moskova-Washington ortasında diyalog kanallarının hala açık olduğunu” da söyledi.
Ukrayna İçişleri Bakanlığı yetkilileri, çatışma bölgelerinden sivillerin tahliyesi için Rusya’yla görüşmeler yapıldığını duyurdu. Bakanlık yetkilisi Anton Heraşenko, Rusya’yla Mariuopol kentinde insani koridor açılması konusunda anlaştıklarını belirterek “Diğer bölgeler için de bunun üzere daha fazla muahede olacak” dedi.
Rus haber ajansı Interfax, Donbass bölgesinin güney kenti Mariupol’da bir patlama olduğu, bir apartmanın çöktüğü ve yüzlerce kişinin enkaz altında kaldığı tarafında bir haber yayınladı.
Haberde, “Donetsk Halk Cumhuriyeti (DPR) idaresi Mariupol’da bir patlamanın akabinde sivillerin kaldığı bir apartmanın çöktüğünü açıkladı. Yaklaşık 200 kişi enkaz altında. DPR patlamadan Azov Tugayı’nı sorumlu tutuyor” denildi.
Mariupol’da bugün sivillerin kentten çıkarılması için insani koridor açılmıştı.
Rusya ve Belarus’un, Sovyetler Birliği’nin yıkılmasının akabinde 1992 yılında kurulan Baltık Denizi Devletleri Kurulu’ndaki (CBSS) üyelikleri askıya alındı.
Reuters haber ajansının haberine nazaran, Avrupa Birliği (AB) yetkililerinden yapılan açıklamada, “Bu karar, AB’nin ve ortaklarının Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline ve Belarus’un bu haksız saldırganlığa müdahil olmasına verdiği cevabın bir parçası” tabirleri yer aldı. Açıklamada, CBSS üyesi ülkelerle bu kararda hemfikir olunduğu belirtilerek “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırganlığı sona erene kadar kurul üyeliği ve faaliyetlerinin askıya alınması kararı uygulanacak” denildi.
CBSS üyesi ülkeler ise şöyle: Danimarka, Estonya, Finlandiya, Almanya, İzlanda, Letonya, Litvanya, Norveç, Polonya ve İsveç.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ukrayna krizi nedeniyle Belçika’nın başşehri Brüksel’de yaptığı diplomatik ziyaretlerinin akabinde bugün Polonya’ya gitti.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya nazaran, Lider Yardımcısı Kamala Harris de 9-11 Mart tarihlerinde Varşova ve Budapeşte’ye ziyarette bulunacak. ABD Lideri Joe Biden dün Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’yla telefonda görüşmüştü.
ABD, Rusya’yla Ukrayna krizinin başlaması üzerine NATO üyesi olan Polonya’daki askeri varlığını 9 bin askerle iki katına çıkarmıştı.
Mariuopol mahallî idaresi Rusya’nın “sessizlik rejimi” kararı kapsamında kentteki sivillerin tahliyesinin saat 11:00’de başlayacağını açıkladı.
Mariupol Kent Kurulu, kent sakinlerinin Zaporijya kentine gidebileceğini bildirdi. Mariupol Belediye Lideri Vadim Boyçenko, sivillerin tahliyesi için hazırlanan koridorun saat 17:00’ye kadar açık olacağını belirterek “Şehrimize işgalciler tarafından zalimce bomba yağdırıldığını göz önünde bulundurduğumuzda öteki bir tahlil yok” sözlerini kullandı.
ABD merkezli yayın kuruluşları CNN ve Bloomberg, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Rus askerleriyle ilgili “sahte bilgi yayanlara” 15 yıla kadar mahpus cezası öngören düzenlemeyi onaylamasının akabinde Rusya’daki faaliyetleri askıya aldıklarını duyurdu. The Washington Post gazetesi de Rusya’daki muhabirlerinin güvenliği için haberlerinde imzalarını kullanmayacağını açıkladı.
Avrupa ülkelerinde ise Rusya merkezli yayınlara dönük yasak kararları sürüyor. Sputnik, Russia Today haber kanalllarının erişime kapatıldığı en son ülkelerden biri de Yunanistan oldu.
Rusya Savunma Bakanlığı, “Bugün Moskova saatiyle 10.00’dan itibaren Rus tarafı sessizlik rejimi ilan ediyor ve Mariupol ve Volnovaha’dan sivillerin çıkışı için insani koridorlar açıyor” açıklaması yaptı. Bakanlık, “sessizlik rejimi” ismini verdiği kararla Ukrayna’nın öbür bölgelerinde ne tıp adımlar atacağına ait ise bilgi açıklamadı.
Mariupol lokal idaresi ise “sessizlik rejimi” kararını kentin altyapısını düzenlemek, kente besin ve ilaç tedarik etmek için kullanmak istediğini açıkladı.